8 فرق لوله درزدار و لوله بدون درز

لوله‌های درزدار و بدون درز دو نوع لوله‌ی فلزی هستند که در خطوط انتقال مواد و سیالات در صنایع مختلف کاربرد زیادی دارند. این دو نوع لوله با توجه به روش تولید و خصوصیات فیزیکی و مکانیکی آن‌ها از هم متفاوت هستند. لوله‌های بدون درز یا همان لوله مانیسمان به علت عدم وجود درز و جوش در داخل لوله، دارای سطح داخلی بسیار صافی هستند که تداخل کمی با جریان سیالات دارد و به همین دلیل برای انتقال سیالات حساس و حتی در برخی موارد خطرناک مانند گاز و نفت استفاده می‌شوند.

از طرفی، لوله‌های درزدار به این دلیل که در ساخت‌شان از جوشکاری استفاده می‌شود، می‌توان در سایز و ضخامت بیشتری تولید کرد و هم‌چنین در صورت آسیب دیدن قابلیت تعمیرپذیری ساده و راحتی دارند و به راحتی می‌توان قسمتی را تعویض کرد. به همین دلیل لوله درزدار به گزینه‌ای مناسب در ساخت سازه‌های فلزی، لوله‌کشی آب و سیالات مختلف، اتومبیل‌سازی و کشتی‌سازی و سیستم گرمایشی و بخار تبدیل شده است.

در این مقاله از گروه صنعتی الو آهن، تامین کننده تاسیسات صنعتی و ساختمانی، به فرق لوله درزدار و لوله بدون درز و بررسی خصوصیات آن‌ها می‌پردازیم تا بتوانیم شما را در انتخاب بهترین نوع لوله برای هر نوع کاربری راهنمایی کنیم.

لوله درزدار یا Welded Pipe از رایج‌ترین لوله‌های موجود در بازار است که کاربردهای زیادی در صنایع مختلف دارد. لوله درزدار به وسیله خم کردن، شکل‌دهی و جوش‌کاری ورق‌ها تولید می‌شود و به دلیل وجود درز جوش روی سطح لوله است که به آن لوله سیاه درزدار می‌گویند. نقاط جوش شده در واقع حساس‌ترین قسمت یک لوله درزدار است. امروزه با استفاده از جوش‌کاری فرکانس بالا دو قسمت را به خوبی با هم ترکیب و به هم جوش می‌دهد و این مسئله تا حد زیادی مقاوت لوله درزدار را نسبت به قبل بیش‌تر کرده است. از انواع لوله درزدار می‌توان به لوله‌های درز مستقیم، گالوانیزه، اسپیرال و لوله مبلی اشاره کرد که کاربری زیادی هم در صنایع مختلف دارند.

لوله بدون درز یا Seamless pipe که به آن لوله مانیسمان نیز می‌گویند، در حقیقت با ورود خود به بازار انقلابی در صنعت لوله به پا کرد. لوله مانیسمان یکی از مقاوم‌ترین لوله‌های موجود در بازار است. روی سطح لوله مانیسمان هیچ گونه درز و اتصالی وجود ندارد و در واقع یک قطعه لوله فلزی یک‌دست است. لوله مانیسمان در صنایع حساس و پیشرفته به شدت پر کاربرد است و به صورت گسترده از آن استفاده می‌شود. مخصوصاً استفاده زیاد از لوله بدون درز در صنایع نفت و گازی اهمیت آن را در ایران نیز زیاد کرده است.

اولین مسئله‌ای که در فرق لوله درزدار و لوله بدون درز مطرح می‌شود، ظاهرشان است. اگر تا این‌جای مقاله دقت کرده باشید باید متوجه تفاوت ظاهری لوله مانیسمان و لوله درزدار شده باشید. لوله درزدار عموماً دارای جوش‌هایی در طول و جای‌جای آن است. روی لوله‌های درزدار ردی از پرزها و لکه‌های جوشکاری باقی می‌ماند. همچنین، به دلیل وجود جوش، ظاهر این لوله ممکن است کمی ناهموار باشد و شاید برای برخی کاربردها مناسب نباشد. در مقابل، لوله مانیسمان بدون هیچ جوشی تولید می‌شود و به دلیل اینکه هموار و بدون درز است، ظاهر آن نسبت به لوله درزدار بسیار شفاف و زیباتر است.

هنگام خرید دقت کنید، اگر داخل لوله مانیسمان دست بکشید، نباید هیچ‌گونه برآمدگی را حس کنید.

انواع لوله درزدار توسط خم‌کاری و شکل‌دهی ورق‌های فولادی تولید می‌شوند. در واقع ورق‌ها روی هم و در کنار هم قرار می‌گیرند و با جوش‌کاری به هم متصل می‌شوند. برای سایز‌های بزرگ‌تر، از روش اسپیرال یا مارپیچ استفاده می‌شود. از آن سو لوله مانیسمان به صورت یک‌پارچه و مستقیماً از شمش فولاد تولید می‌شود. در واقع در تولید لوله مانیسمان به کمک غلتک، مشخصات و سایز لوله تعیین می‌گردد و لوله مورد نظر به وسیله رول شدن تولید می‌شود.

لوله‌های سیاه درزدار و مانیسمان، هر دو لوله‌های فولادی هستند. مقاومت لوله در واقع به آلیاژ تشکیل‌دهنده آن بستگی دارد. پس اگر ترکیب آلیاژی یکسان باشد، می‌توان گفت که مقاومت فشاری نیز برابر است. اما به دلیل وجود جوش در نقاط مختلف و یک‌دست نبودن لوله درزدار، سختی آن کاهش می‌یابد و در برابر فشار مقاومت کم‌تری نسبت به لوله مانیسمان دارد. برای مقاومت کششی نیز اوضاع همین طور است و در تست‌های کشش، لوله درزدار از محل جوش‌ها پاره می‌شود، در صورتی که لوله مانیسمان مقاومت فشاری و کششی بسیار بالایی دارد. در واقع لوله بدون درز به دلیل عدم وجود جوش، در مقابل فشار و نیروهای خارجی بسیار مقاوم است.

با توجه به استحکام و مقاومت بیش‌تر لوله بدون درز در برابر عوامل خارجی، طبیعی است در جاهایی که فشار خارجی زیاد و یا به دلیل مواد حساس و با ارزش مثل صنایع نفت و گاز مقاومت لوله از اهمیت بالایی برخوردار است، از لوله مانیسمان استفاده می‌شود. در واقع لوله مانیسمان گزینه‌ای مناسب برای تمام خطوط لوله صنعتی است. مقاومت لوله درزدار شاید تا 20 درصد کم‌تر از لوله مانیسمان باشد، اما باز هم لوله‌ای مقاوم است و در صنایع گوناگون مثل هوا و فضا و خودرو و الکترونیک کاربرد زیادی دارد. از کاربردهای لوله درزدار می‌توان به انتقال آب، قطعات صنعتی و خودرو، کشتی‌سازی و دریایی، تونل‌سازی، داربست و لوله‌کشی فاضلاب اشاره کرد. در صورتی که از لوله مانیسمان در خطوط نفت و گاز، هیدرولیک، فشار قوی، تزریق مواد شیمیایی، انتقال گاز و مایع استفاده می‌شود.

یک مورد مهم دیگر در فرق لوله سیاه درزدار و لوله مانیسمان قیمت آن‌هاست. تولید لوله بدون درز بسیار پیچیده است و مستلزم تجهیزات و ماشین‌آلات پیشرفته و نیروی انسانی ماهر است. بنابراین، لوله بدون درز قیمت بالاتری نسبت به لوله درزدار دارد.

در کل مقاومت در برابر مواد شیمیایی بستگی به آلیاژ لوله دارد. با این حال لوله سیاه درزدار به دلیل وجود درزهای جوش در سطح داخلی لوله، در برابر خوردگی و رسوب‌گذاری حساس‌تر از لوله مانیسمان است. لوله مانیسمان به دلیل یک‌پارچگی و بدون درز ساخته شدن، مقاومت بهتری در برابر خوردگی دارد. البته به این معنی نیست که لوله‌های درزدار بی‌کیفیت‌اند. اتفاقاً در سال‌های اخیر، روش‌های جوش‌کاری جدید و عیب‌یابی با اشعه ایکس دیجیتال توانسته‌اند تا حد زیادی لوله سیاه درزدار را در برابر خوردگی مقاوم کنند.

لوله درزدار در مقایسه با لوله مانیسمان، مقاومت کمتری در برابر خوردگی دارد.

در ابتدای راه توضیح دادیم که در ساخت لوله درزدار از ورق یا تسمه فولادی استفاده می‌شود. در صورتی که برای تولید لوله مانیسمان مستقیماً از شمش فولاد استفاده می‌شود. لوله درزدار به این دلیل که به جوش‌کاری نیاز دارد، باید با عنصر‌هایی مثل ، گوگرد، منگنز یا اکسیژن ترکیب شود تا عملیات جوش‌کاری و انتقال حرارت راحت‌تر انجام شود. عدم وجود این مواد، فرایند جوش‌کاری را سخت خواهد کرد و به همین دلیل این عناصر باید با ترکیب‌های خاص اضافه شوند. در صورتی که برای لوله مانیسمان نیازی به عناصر اضافی احساس نمی‌شود.

به هر حال این همه فرق لوله درزدار و لوله بدون درز، موارد زیاد دیگری را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد. یکی از این موارد، عایق‌کاری لوله‌هاست. برای عایق‌کاری لوله‌های درزدار باید ابتدا به کمک برس یا سمباده روی لوله زنگ‌زدایی شود. سپس باید با ضدزنگ عایق‌کاری انجام شود. بعد از خشک شدن ضد زنگ، با رنگ‌آمیزی عایق‌کاری لوله‌های درزدار تمام می‌شود. در صورتی که برای عایق‌کاری لوله مانیسمان بعد از کشیدن سمباده و برس برای زنگ‌زدایی، می‌توان از پرایمر استفاده کرد و آن را پوشش داد. بعد از پرایمر، عایق کاری لوله مانیسمان با نوارپیچی نوار عایق سیاه انجام می‌شود.

در کل لوله مانیسمان به دلیل صاف و یک‌دست بودن طرفداران بیش‌تری دارد. اما از لحاظ مقرون به صرفه بودن و با توجه به کاربری مورد نظر، لوله سیاه درزدار نیز فروش بالایی دارد. همچنین، لوله های درزدار به خاطر روند تولید آسان‌تر، راحت‌تر در بازار پیدا می‌شوند و نوسان قیمت آن‌ها نیز کم‌تر است. همچنین لوله درزدار را در هر سایزی می‌توان تولید کرد. همه‌ی این‌ها گواه از این دارند که استفاده از لوله درزدار راحت‌تر و دم‌دست‌تر است و اگر شرایط ظاهری و حساسیت فشارهای خارجی وجود نداشته باشد، لوله درزدار نیز یک انتخاب مناسب است. از سوی دیگر لوله مانیسمان مقطع گردتر زیبایی دارند و سطح صاف آن نیز مانیسمان را به انتخاب اول افراد تبدیل کرده است. لوله مانیسمان را می‌توان یک لوله کامل و بی‌نقص دانست و همین مسئله باعث شده تا بتوان از لوله مانیسمان به راحتی در هرجایی استفاده کرد.

لوله مانیسمان و لوله درزدار از پر استفاده‌ترین لوله‌های موجود در بازار هستند. برای هر صنعت و کاری این دو لوله پر کاربرد را می‌توان استفاده کرد و از کارایی عالی آن‌ها بهره برد. انتخاب بین این دو لوله چالشی است که خیلی‌ها با آن درگیر هستند. با دانستن فرق لوله درزدار و لوله مانیسمان تا حد زیادی می‌توان این چالش را برطرف کرد و انتخاب درست را انجام داد. در این مطلب از گروه صنعتی الو آهن، تامین کننده تاسیسات صنعتی و ساختمانی، ۸ فرق لوله درزدار و لوله بدون درز را بررسی کردیم که امیدواریم برای شما مفید بوده باشد و بتوانید از این مقاله برای انتخاب لوله سیاه درزدار یا لوله مانیسمان استفاده کنید. برای خرید هرگونه لوله سیاه و یا لوله مانیسمان، آشنایی با رده‌ها و انواع مختلف و استعلام قیمت، می‌توانید همین حالا با الو آهن تماس بگیرید و راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید. کارشناسان ما در الو آهن قیمت لحظه‌ای بازار را استعلام می‌کنند و نازل‌ترین قیمت ممکن را به اطلاع شما عزیزان می‌رسانند.